چگونه یک مترجم شفاهی موفق شویم؟

چه ویژگی خاصی یک مترجم (Translator) را به مترجم شفاهی (Interpreter) تبدیل می‌کند؟ مترجم شفاهی خوب کیست؟ مترجم شفاهی چه کیفیتی را باید رعایت کند؟ آیا کسی که توانایی صحبت کردن به چند زبان را دارد می‌تواند مترجم شفاهی موفقی باشد؟ همواره سؤالات بسیاری در ذهن مترجمین وجود دارد که ترجمه و ترجمه شفاهی را به چالش می‌کشد. در ادامه با ترجمانو همراه باشید تا قوانین طلایی برای موفقیت در ترجمه شفاهی را بازگو کنیم:

برای ترجمه شفاهی آماده باشید

یک مترجم شفاهی موفق، همیشه از کیفیت بالای حرفه‌ای برخوردار است. کیفیت را با به دست آوردن اطلاعات می‌توان ارتقا داد. در جلسات ملاقات حضوری اطلاعات مورد نیاز خود را جمع آوری کنید. مترجم شفاهی می‌بایست اطلاعاتی در رابطه با موضوع و سطح تخصصی بحث داشته باشد. این اطلاعات می‌تواند مترجم را نسبت به نوع کار و سطح ترجمه تخصصی آشنا کند.

با خود صادق باشید، چنانچه نوع کار با توانایی‌های شما تفاوت دارد، بهتر است از همکاران با تجربه تر استفاده کنید. واگذاری کار به دیگری و توصیه یک همکار، به هیچ وجه از ارزش‌های شما کم نمی‌کند بلکه موجب اعتبار و شهرت شما نیز خواهد شد.

قبل از شروع کار هر سؤالی دارید از مشتری بپرسید. مشتری بهترین کار حرفه‌ای را از شما می‌خواهد لذا همکاری‌های لازم را درزمینهٔ آگاهی شما انجام خواهد داد. تحقیقات کاملی از موضوع داشته باشید و نکات کوچک را هم جدی بگیرید. شاید نیاز باشد که برخی از اصطلاحات را تغییر دهید و یا از قبل هماهنگ کنید. تحقیقات پیرامون موضوع بحث و یا سخن رانی، حس حرفه‌ای بودن را القا می‌کند.

وقت شناس باشید

هیچ چیز برای ترجمه شفاهی به اندازه وقت شناسی مهم نیست. چنانچه قرار است در جمعی به عنوان مترجم حضور داشته باشید حتماً از قبل در جلسه حاضر باشید. یک‌بار دیگر موارد مهم را بررسی کنید. ترجمه انگلیسی به فارسی و یا ترجمه فارسی به انگلیسی هر کدام تبحر خاصی را می‌طلبد که شما از آن بهره مند می باشید. کار را به لحظات آخر واگذار نکنید. اتفاقات غیرمنتظره‌ می تواند زمان زیادی را تلف کند. چنانچه نتوانید به موقع در جلسه حاضر شوید عصبی شده و در ترجمه دچار اشتباه خواهید شد. زمان خود را تنظیم کنید و برای آن روز قرار کاری دیگری را در نظر نگیرید تا بتوانید با آرامش از تمام توان خود استفاده کنید.

مشخص کنید ترجمه را برای چه کسانی انجام می‌دهید

مخاطبان اغلب نادیده گرفته می‌شوند. چه کسانی به این ترجمه گوش می‌دهند؟ این موضوع از دو جنبه حائز اهمیت است. اولی مربوط به سابقه فرهنگی است. موضوع ترجمه شده می‌تواند در فرهنگ‌های مختلف و زبان‌های گوناگون، تفاوت‌های فرهنگی آشکاری داشته باشد. مترجمین با تجربه می‌دانند که جدایی زبان و فرهنگ امکان پذیر نیست. بدون آشنایی با تفاوت‌های فرهنگی، ترجمه می‌تواند مخاطب را دچار سوءتفاهم کند. حتی تن صدا و تأکید بر سیلاب می‌تواند کلماتی بی معنی، مضحک و یا بی ربطی را در مخاطب تداعی کند. یک مترجم شفاهی موفق باید بتواند مسائل فرهنگی و متنوع‌تری از ترجمه صرف را لحاظ کند.

جنبه دیگری که باید در ترجمه شفاهی در نظر داشت سبک زبان است. به این صورت که در زبان اصلی و زبان ترجمه می‌بایست از یک سبک استفاده شود. آیا سبک زبان سخنگو رسمی است یا غیر رسمی؟ محاوره‌ای است یا حرفه‌ای؟ کلمات ساده و عمومی هستند یا پیچیده و تخصصی؟ پاسخ به این موارد تعیین کننده سبک ترجمه شفاهی است که می‌بایست رعایت شود.

چه می‌شود اگر مترجم شفاهی دچار اشتباه شود؟

چنانچه بررسی‌های قبلی را به درستی انجام داده باشید امکان اشتباه بسیار کم خواهد شد ولی هر انسانی ممکن است دچار اشتباه شود. حتی مترجمین با تجربه نیز دچار اشتباه می‌شوند. به جای نادیده گرفتن اشتباه بهتر است به سرعت اشتباه را اصلاح کنید. با یک عذرخواهی به تصحیح اشتباه پرداخته و بقیه ترجمه را ادامه دهید هر چند بهتر است زیاد و به کرات دچار اشتباه نشوید. اگر مطلبی را به درستی متوجه نمی‌شوید به جای حدس زدن، از گوینده بپرسید از این جمله چه منظوری داشته است، حدس زدن بسیارغیرحرفه ای است.

این قوانین می‌توانند همواره مورد استفاده قار گیرند و در موفقیت مترجم مؤثر باشند با این حال ذکر چند نکته را ضروری می دانیم:

موفقیت امری ذهنی است و تعریف مشخصی ندارد. هر انسانی با توجه به توانایی‌های خود، می‌تواند موفقیت را به نوعی تعریف کند. مهم این است که هدف روشنی داشته باشید و تمام تلاش خود را برای نیل به آن انجام دهید. مترجم شفاهی موفق کسی است که به هدف نهایی خود بتواند برسد.

علاوه بر آن موفقیت یک مفهوم پویا می‌باشد که نیاز به بهبود دارد. موارد گفته شده می‌تواند راه موفقیت در ترجمه شفاهی را هموار کند ولی همیشه راهی برای بهتر شدن و پیشرفت در ترجمه فوری وجود دارد. ترجمه امری است که نیاز به تبحر و تجربه کافی دارد که مترجم شفاهی باید از آن بهره مند باشد.

How to be a successful interpreter