آشنایی با مترجمین برجسته ایرانی – این قسمت محمود اعتماد زاده (م.ا.به آذین)
فرهنگ ایران زمین مرهون زحمات مترجمین فرهیخته‌ای است که کمتر شناخته شده‌اند. بزرگانی که عشق و جوانی خود را در راه ترجمه سپری کرده‌اند حق زیادی بر اهل علم و فرهنگ دارند. آشنایی با زندگی و آثار ارزشمند مترجمین ایرانی می‌تواند چراغ راه مترجمین تازه کار و نوپا باشد. در این قسمت نمایی از زندگی و آثار استاد محمود اعتماد زاده (م.ا. به آذین) نویسنده و مترجم نامدار ایرانی را برای علاقه‌مندان ارائه می‌دهیم.
بیوگرافی محمود اعتماد زاده
به سال ۱۲۹۳ و در شهر رشت کودکی به دنیا آمد که به زودی پای‌دررکاب بزرگان ترجمه این کشور نهاد. محمود اعتماد زاده برای تکمیل تحصیلات راهی فرانسه شد و زبان فرانسه را همچون زبان مادری آموخت. اعتماد زاده توانست از دانشکده مهندسی ساختمان دریایی پاریس با کسب نمرات خوبی فارغ‌التحصیل شود. لذا پس از بازگشت به ایران در نیروی دریایی سمتی را بر عهده گرفت و در جریان جنگ و اشغال ایران دست چپ خود را از دست داد و این آغاز ماجرای او می‌باشد.
محمود اعتماد زاده (م.ا. به آذین) پدر ترجمه ایران
در سال ۱۳۲۳ اعتماد زاده به استخدام وزارت فرهنگ درآمد. از این رو سال‌های متمادی به تدریس ریاضی در دبیرستان‌های کشور مشغول شد. محمود اعتماد زاده (م.ا. به آذین) به ترجمه کتاب علاقه بسیاری داشت و تدریس زبان فرانسوی به طور خصوصی را یکی از سرگرمی‌های خود می‌دانست. کار در کتابخانه ملی و دایره روزنامه‌ها نیز خواسته شخصی و اشتیاق به زبان و فرهنگ را در وی زنده نگاه می‌داشت.
اعتماد زاده در سال‌های زندگی و تحصیل در فرانسه، علاوه بر تحصیل به سیاست و ادبیات و تاریخ نیز علاقه‌مند شد و به مطالعه آثار نویسندگان غربی پرداخت. در این دوران هرازگاهی دست نوشته‌ای کوتاه نیز می‌نوشت.
محمود اعتماد زاده (م.ا. به آذین) برای تأمین معاش خانواده کار ترجمه را شروع کرد و پس از مدتی چنان به ترجمه علاقه‌مند شد که تا آخر عمر ترجمه و نویسندگی را هرگز رها نکرد. این مترجم برجسته ایرانی، به نوشتن داستان‌های کوتاه علاقه بسیاری داشت.
ترجمه باباگوریو اثر بالزاک در زمانی کمتر از دو ماه با شیوه‌ای منحصر به فرد، اولین کار رسمی ترجمه اعتماد زاده محسوب می‌شود. پس از آن و به دلیل استقبال زیادی که از این ترجمه شد وی ترجمه آثار نویسندگان بزرگی چون بالزاک، رولان، شولوخوف و شکسپیر را بر عهده گرفت. اعتماد زاده به شیوایی ترجمه، ترجمه فوری، دقت و وسواس در انتخاب آثار مشهور بود.
محمود اعتماد زاده و نام‌های مستعار
اعتماد زاده بیش از ۶ دهه در نشریه مردان کار، آثار خود را با نام مستعار” به آذین” انتشار داد. وی در طول دوران خدمت در نیروی دریایی اجازه انتشار و نگارش نداشت و لاجرم به استفاده از نام مستعار شد. اعتماد زاده سال‌ها با نام مستعار” به آذین” در شورای نویسندگان و هنرمندان ایران فعالیت داشت و سردبیری نشریات مختلف را بر عهده گرفت.
وی نویسندگی را به ” کشش دردناک هستی من ” تعبیر کرده و علاقه او به نگارش و ترجمه بود و اهمیتی به نام و عنوان نمی‌داد. محمود اعتماد زاده یکی از بهترین مترجمین ایرانی است که در دهه ۴۰ و ۵۰ توانسته مخاطبان بسیاری را با آثار ارزشمند نویسندگان جهانی آشنا کند. در نگارش با توجه به فرهنگ ایرانی، سبکی واقع گرایانه و مردمی را ترجیح می‌داد. علاقه شخصی وی به داستان‌هایی مبتنی بر واقعیت‌های درون جامعه و موضوعات اجتماعی بود.
مترجم، پژوهشگر، فعال سیاسی، نویسنده
محمود اعتماد زاده از مترجمین برجسته ایرانی است که به پژوهش و فلسفه نیز علاقه بسیاری داشت. ایشان در سال ۱۳۴۴ پژوهشی ارزشمند و کم نظیری را درمورد قالی ایران انجام داد و فن قالی بافی در مناطق ایران را در قالب طرح و نقش به نمایش گذاشت. نخستین رمان بلند ایشان، دختر رعیت نام دارد که از جنبش جنگل الهام گرفته شده است.
برخی از آثار مکتوب محمود اعتماد زاده عبارت‌اند از:
پراکنده -به‌سوی مردم-خانوادهٔ امین زادگان (رمان ناتمام)-دختر رعیت – نقش پرند – مُهرهٔ مار-قالی ایران-گفتار در آزادی-شهر خدا- مهمان این آقایان -از آن‌سوی دیوار – کاوه (نمایشنامه)- از هر دری- مانگدیم و خورشیدچهر – بر دریاکنار مثنوی – نامه هائی به پسر
برخی از آثار ترجمه شده توسط استاد محمود اعتماد زاده به آذین
بابا گوریو نوشتهٔ انوره دو بالزاک
زنبق درّه نوشتهٔ انوره دو بالزاک
چرم ساغری نوشتهٔ انوره دو بالزاک
ژان کریستف نوشتهٔ رومن رولان
جان شیفته نوشتهٔ رومن رولان
سفر درونی نوشتهٔ رومن رولان
زمین نوآباد نوشتهٔ میخائیل شولوخف
دُنِ آرام نوشتهٔ میخائیل شولوخف
شاه لیر نوشتهٔ ویلیام شکسپیر
هملت نوشتهٔ ویلیام شکسپیر
مکبث نوشتهٔ ویلیام شکسپیر
استثناء و قاعده نوشتهٔ برتولت برشت
فاوست نوشتهٔ یوهان ولفگانگ فون گوته
نامه سن میکله نوشتهٔ اکسل مونته
پدر ترجمه ایران، محمود اعتماد زاده (م.ا. به آذین) به سال ۱۳۵۸ در اثر ایست قلبی و بیمارستان آراد تهران درگذشت و صنعت ترجمه ایران یکی از ارزشمندترین افراد را از دست داد. روحش شاد و یادش گرامی باد.
دانلود رایگان مقاله از ایران پیپر
دیدگاهتان را بنویسید