آشنایی با مترجمین برجسته ایرانی – این قسمت استاد نجف دریابندری
نظر به اهمیت ترجمه و نقش کلیدی که در تبادل فرهنگی بین ملل دارد، مناسب دیدیم تا از خالقان آثار ترجمه کتاب و مترجمین ایرانی نامی ببریم. در سلسله مطالب آشنایی با مترجمین برجسته ایرانی، پیش‌ازاین یادی هرچند کوتاه از استاد محمد قاضی داشتیم. در این قسمت آشنایی با یکی دیگر از مترجمین ایرانی، استاد نجف دریابندری را در پیش رو داریم. در ادامه با ترجمانو همراه باشید تا با آثار ارزشمند ایشان بیشتر آشنا شویم.
به سال ۱۳۰۸ کودکی در آبادان چشم به جهان گشود که بعدها از بزرگ‌ترین نویسندگان و مترجمین ایرانی شناخته شد. نجف دریابندری در ۱۷ سالگی آموزش کلاسیک را رها کرد و هرگز به طور آکادمیک زبان انگلیسی را فرا نگرفت. وی با توجه به علاقه شخصی توانست زبان انگلیسی را به صورت خودآموز فرا بگیرد وی از حضور نیروهای انگلیسی در تأسیسات نفتی آبادان استفاده کرد و به تکمیل زبان انگلیسی خویش پرداخت.
در سال ۱۳۲۳، کتاب وداع با اسلحه (ارنست همینگوی) را ترجمه و برای چاپ به تهران فرستاد و این اولین کار حرفه‌ای ترجمه دریابندری محسوب می‌شود. در ابتدا علاقه ایشان به ترجمه رمان‌های برجسته بود ولی این علاقه بعدها تغییر موضع داد.
نجف دریابندری به دلیل فعالیت‌های سیاسی زندانی و از آبادان به زندان تهران منتقل شد. بزرگان و محققان برجسته را می‌توان بندی کرد ولی افکار آنان همواره پویا خواهد ماند. در این راستا دریابندری در زندان نیز جویای دانش بود تا جایی که علاقه بسیاری به فلسفه پیدا کرد و مطالعاتی را در این زمینه انجام داد. در طی دوران زندان این مترجم بنام توانست کتاب تاریخ فلسفه غرب اثر ارزشمند برتراند راسل را ترجمه کند.
پس از آزادی از زندان نجف دریابندری دست به کارهای مختلفی زد تا سرانجام توانست به عنوان سردبیر در انتشارات فرانکلین به فعالیت بپردازد. در همان سال‌ها بود که به ترجمه آثار ادبی، نمایشنامه و رمان‌های بسیاری روی آورد. در همکاری ۱۷ ساله دریابندری و انتشارات فرانکلین وی اکثر رمان‌های مربوط به نویسندگان معروف آمریکایی را ترجمه کرد.
از سال ۱۳۵۴ طی قراردادی با سازمان رادیو تلویزیون ملی ایران، به ترجمه فیلم‌های خارجی پرداخت. البته این همکاری تنها ۳ سال ادامه داشت. نجف دریابندری از سال ۱۳۵۷ به صورت کاملاً جدی به ترجمه و تألیف آثار ارزشمندی پرداخت. درد بی خویشتنی، بررسی مفهوم الیناسیون در فلسفه غرب از جمله آثار تألیفی استاد می‌باشد.
برخی از آثار تألیف استاد دریابندری
در عین حال- مجموعه مقالات
کتاب مستطاب آشپزی
افسانه اسطوره
به عبارت دیگر- مجموعه مقالات
از این لحاظ
استاد نجف دریابندری آثار ادبی آمریکایی را بسیار روان و قابل درک ترجمه می‌کرد و به همین جهت توانست موفق به دریافت جایزه تورنتون وایلدر از دانشگاه کلمبیا شود. با کسب این جایزه ارزشمند نام استاد در بین مترجمین ایرانی به حق جای گرفت.
استاد دریابندری ترجمه را یک کار آفرینشی می‌دانستند و معتقد بودند برای هر اثر می‌بایست زبان خاصی را در ترجمه انتخاب کرد. برخی از آثار با زبان معمولی و برخی با زبان ویژه ترجمه می‌شوند. ایشان علت عدم استقبال از برخی ترجمه‌ها را نادیده گرفتن زبان ترجمه می‌دانند و اینکه مترجم به فرهنگ نویسنده آشنایی نداشته باشد را دلیلی بر ترجمه نامناسب می‌دانند. ایشان ترجمه را آفرینش دوباره اثر می‌دانند و این تفکر در اغلب آثار ترجمه شده ایشان دیده می‌شود.
در زبان فارسی ترجمه‌های بسیاری از آثار علمی و ادبی صورت گرفته است ولی تنها عده معدودی از این آثار جاودانه مانده‌اند. این آثار از مترجمین ایرانی آگاهی هستند که برای ترجمه از زبان خاص خود استفاده می‌کنند. لحن ترجمه در آثار ادبی بیش از دقت در انتقال معانی لغوی اهمیت دارد. بدون در نظر گرفتن لحن مناسب ترجمه همانند بسیاری از کارها فراموش خواهد شد.
برخی از آثار ترجمه شده استاد نجف دریابندری
وداع با اسلحه نویسنده ارنست همینگوی
پیرمرد و دریا نویسنده ارنست همینگوی
برف‌های کلیمانجارو نویسنده ارنست همینگوی
سرگذشت هاکلبری فین نویسنده مارک تواین
بیگانه‌ای در دهکده فین نویسنده مارک تواین
گور به گور نویسنده ویلیام فالکنر
یک گل سرخ برای امیلی نویسنده ویلیام فالکنر
ای.آل. دکتروف نویسنده رگتایم
ای.آل. دکتروف نویسنده بیلی بانگیت
پیامبر و دیوانه نویسنده جبران خلیل جبران
بازمانده روز نویسنده کازواشی گورو
قدرت نویسنده برتراند راسل
تاریخ فلسفه غرب نویسنده برتراند راسل
عرفان و منطق نویسنده برتراند راسل
آنتیگونه نویسنده سوفوکل
چنین کنند بزرگان نویسنده ویل کاپی (نام اصلی این کتاب در زبان اصلی، انحطاط و سقوط تقریباً همه افراد، بود که توسط مترجم تغییر نام داد)
افسانه دولت نویسنده ارنست کاسیرر
فلسفه روشن اندیشی نویسنده ارنست کاسیرر
کلی‌ها نویسنده هیلری استنیاند
معنی هنر نویسنده هنری رید
تاریخ سینما نویسنده آرتور نایت
سیری در هنر ایران از دوران پیش از تاریخ تا امروز نویسندگان آرتور اپهام پوپ و فیلیس اکرمن
متفکران روس نویسنده آیزا برلین
قصه رابرت اوپنهاور نویسنده هاینار کیبهارت
در انتظار گودو، دست آخر از نمایشنامه‌های ساموئل بکت
تاریخ روسیه شوروی انقلاب بلشویکی سال ۱۹۱۷ تا ۱۹۲۳ نویسنده ادوارد هلت کار در سه جلد
خانه برناردا آلبا نویسنده فدریکو گارسیا لورگا ترجمه شده به سال ۱۳۹۲
وی در سن ۸۷ سالگی به دلیل عارضه سکته چشم از جهان فروبست روحش شاد و یادش گرامی
دانلود رایگان مقاله از ایران پیپر
دوست عزیز به دنبال مطلبی در باره نجف دریابندری در اینترنت به وبلاگ شما رسیدم. در پایان مطلبتان در مورد ایشان نوشتید که به علت عارضه سکته از دنیا رفت؟ آقای نجف دریابندری در قید حیات است. لطفا مطلب خود را عوض کنید.